Odam asosan ikkita organi — yuragi va miyasi sharofati bilan yashaydi. Biroq ushbu tana a’zolarini asta-sekinlik bilan yemiruvchi ba’zi odatlar borki, ulardan tezroq qutulgan ma’qul.
1. Nonushtadan voz kechish
Nonushta qilmaydigan kishilar qonida glyukoza miqdori juda past bo‘ladi, bu bosh miya faolligini susaytiradi.
2. Keragidan ortiqcha yeyish
Me’yoridan ortiq ovqat yeganingizda organizm qon tomirlari va bosh miya tomirlarida xolesterin to‘playdi.
3. Chekish
Sigareta miya faoliyatiga zarar yetkazadi va bosh miya hujayralarini yemiradi. So‘nggi tadqiqotlar esa chekish Alsgeymer kasalligi sabablaridan biri bo‘lishi mumkinligini ko‘rsatdi.
4. Ko‘p miqdorda shakar iste’mol qilish
Qanchalik ko‘p shakar iste’mol qilsangiz, shunchalik ko‘p toksinlar va ortiqcha vazn hosil bo‘ladi, organizmdagi foydali moddalar ham kamayadi.
5. Ifloslangan havoda ko‘p bo‘lish
Ushbu omil sizga ko‘p ham bog‘liq bo‘lmasa-da, shuni bilishingiz kerakki, agar miyaga kislorod yetishmasa, uning faoliyati sezilarli darajada pasayadi.
6. To‘yib uxlamaslik
Yetarlicha uxlamaslik bosh miya hujayralari yemirilishiga olib keladi.
7. Narkotiklar va spirtli ichimliklar iste’mol qilish
Ushbu moddalar bosh miya faoliyatini ortga qaytarib bo‘lmaydigan darajada izdan chiqaradi.
8. Kasallik vaqtida ishlash
Tobingiz qochgan vaqtida zo‘riqib aqliy mehnat qilish miya faoliyatiga zarar yetkazadi, chunki bu paytda organizm o‘zidagi barcha manbalarni kasallik bilan kurashishga sarflaydi. Bunday davrlarda miyaga yetarlicha kislorod bormaydi.
9. Rivojlanishning yo‘qligi
Miya doimiy ravishda rivojlanishi kerak, shuning uchun televizor ko‘rish o‘rniga kitob o‘qing, krossvord yeching yoki shaxmat o‘ynang.
10. Kamgaplik
So‘zlashish ham bosh miyani rivojlantirishning bir usulidir. Suhbatlasha turib, siz faktlarni eslab qolasiz, yangi so‘z va iboralarni o‘rganasiz, shu tariqa, miyani mashq qildirib, uni doimiy faollikda tutasiz.
Manba: Daryo.uz
